Taşınmaz mülkiyetinin iktisabı, geçerli bir hukuki sebep ve tescil beyanına müstenittir. Bu sebeple taşınmaz mülkiyetinin iktisabında sebebe bağlılık (illi) ilkesi geçerlidir. Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması tescil ile mümkün ise de, Kanun’da öngörülen istisnai hallerde mülkiyet sicil dışında kazanılacaktır. Bu ihtimalde, tescil, açıklayıcı mahiyette olup, sicil dışı kazanılın mülkiyet hakkı, şekli ve maddi anlamda kesinleşinceye kadar her türlü müdahaleden masun olması gerekecektir. Genel mahkemeler, takip hukukuna ilişkin hususlarda kural olarak yetkili değil iseler de ayni mahiyetteki tapu iptali ve tescil davalarında, davanın konusuz kalması faraziyesinde, aynı taşınmaz mülkiyet hakkına ilişkin şahsi yük ya da ayni sınırlamaya dayalı icra takibinin durdurulması istemlerinde nasıl bir tavır takınacaktır? İlk derece mahkemesi, derdest dava sırasında tapu iptali ve tescil davasına konu taşınmaz üzerinde bulunan haciz ya da ipotek lehtarının başlattığı takip sonrası yapılacak ihale ile taşınmazın bir üçüncü kişiye ihale edilmesi sebebiyle eldeki davanın konusuz kalacağı ve davacının sübjektif hakkının himaye edilemeyeceği kanaatinde ise somut hadisedeki mevcut delilleri de göz önüne alarak tapu iptali ve tescil davası kesinleşinceye kadar icra takip işlemleri bağlamında salt satışın geçici durdurulmasına karar verebilecektir. Zira tapu iptali ve tescil davası sonuçları itibariyle ayni mahiyette olup, mülkiyet hakkına dayandığından, herkes için hüküm ifade edecektir. Nitekim kamuya açıklık fonksiyonu tapu sicili marifetiyle sağlandığı için üçüncü kişiler bakımından hukuki barış ve istikrar sağlama bağlamında kamu düzeni niteliğini de barındırmaktadır. Kaldı ki, tapu siciline güvenin korunması, sadece tescil edilmiş bir hakkın varlığına olan güveni değil, aynı zamanda varlığına ilişkin bir tescil bulunmayan hakkın hukuken var olmadığına yönelik güvenin korunmasına da şamildir. Dolayısıyla ilk kazanılan sicil dışı mülkiyet durumu şekli ve maddi anlamda hukuki varlık kazanmadan ikinci bir sicil dışı mülkiyet kazanımları tevali etmemelidir.

Anahtar Kelimeler: Taşınmaz mülkiyeti, Sicil dışı kazanım, Cebri icra, Tapu sicili