Bu çalışma bilimsel bir çalışma değildir. Uygulamaya yönelik olarak hazırlanmış, genel bilgilerle, açıklamalı, örnekli, konularına göre tasniflenmiş; Avukatın (ücreti vekaletle ilgili mali hakları dışında) adil yargılanma haklarından; savunma, mazeret bildirme, hukuki dinlenilme, tebligat, kesin mehil, gerekçeli karar olmak üzere yasal hakları ve sorumluğu yüksek mahkeme kararlarıyla araştırılmıştır.

Çalışmadan özetler;

1-Avukat mazeret bildirdiğinde, mahkeme mazereti reddedecekse, mutlaka makul ve somut bir gerekçe yazmak zorundadır.

2-TBK madde 513/1 uyarınca sözleşmeden veya işin niteliğinden aksi anlaşılmadıkça sözleşme, vekilin veya vekalet verenin ölümü ile kendiliğinden sona ermiş olacaktır.

3-1136 sayılı Avukatlık Kanunu 56/5. fıkrası avukatların vekaletnamedeki tüm yetkileri kapsayacak şekilde bir başka avukata veya avukatlık ortaklığına vekaletname yerine geçen yetki belgesi verebilecekleri ve bu yetki belgesinin vekaletname hükmünde olduğu, 7201 sayılı Tebligat Kanunu 11/1. fıkrası “… vekil birden çok ise bunlardan birine tebligat yapılması yeterlidir...” düzenlemelerini havidir. Nitekim bu düşünce Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 22.11.2018 gün, 2018/13-877 Esas – 2018/1755 sayılı kararında da aynen benimsenmiştir.

4-Avukat vekâleten takip etmekte olduğu bir davada taraflara oranla üçüncü kişi konumunda olduğundan görevi nedeniyle öğrendiği hususlar dışında tanıklık etmek zorunda olup (Kuru, B.; Hukuk Muhakemeleri Usulü, Altıncı Baskı, Cilt 3, 2001, s. 2574), tanık olarak dinlenilmesinde de yasal engel bulunmamaktadır.

5-Vekaletname ve örneklerine Türkiye Barolar Birliği pulunun yapıştırılmasına ilişkin uygulama, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 2.5.2001 gün ve 4667 sayılı Yasa ile değişik 27. maddesi hükmüne dayalıdır. Anılan maddenin ilk fıkrasında, avukat stajyerlerine stajları süresince Türkiye Barolar Birliği tarafından kredi verileceği belirtilmiş, ikinci fıkrada, ödenecek bu kredinin kaynakları arasında, avukatların yetkili mercilere sundukları vekaletnamelere yapıştırılacak pul bedelleri de sayılmış; bu pulların Türkiye Barolar Birliğince bastırılacağı açıklanmıştır. Üçüncü fıkra ise, aynen "Avukatlarca vekaletname sunulan merciler, pul yapıştırılmamış veya pulu noksan olan vekaletname ve örneklerini kabul edemez. Gerektiğinde ilgiliye on günlük süre verilerek bu süre içinde pul tamamlanmadıkça vekaletname işleme konulamaz.” hükmünü taşımaktadır.

Bütünüyle değerlendirildiğinde, söz konusu yasa hükmünün, avukat stajyerlerine staj süresi içerisinde kredi sağlanması amacını taşıdığı; kredinin kaynaklarını açıklayan ikinci fıkranın ve kaynaklardan biri durumundaki pulun bulunmadığı vekaletnameler yönünden ilgili mercilerce yapılması gereken işlemleri gösteren üçüncü fıkranın da, salt bu amacın gerçekleştirilmesine yönelik düzenlemeler içerdiği görülmektedir. Eş söyleyişle, bu hüküm, Barolar Birliğinin stajyerlere vereceği kredinin kaynaklarının oluşturulması amacıyla yasaya konulmuş; verilecek 10 günlük sürede pul eksikliği giderilmeyen vekaletnamelerin işleme konulmamasına ilişkin yaptırımda, yine salt bu amaç öngörülmüştür. Önemle belirtilmelidir ki, söz konusu yasa hükmünün açık ifadesine göre, vekaletname ve örneklerine pul yapıştırma yükümlülüğü müvekkile değil, vekaletnameyi ilgili makama sunan avukata aittir.

Bu durumda, taraf vekillerinin vekaletnamesinde staj kredi pulu bulunmadığı anlaşılmakla, eksikliğin tamamlanması için 10 günlük kesin mehil verildiğinin adı geçen avukatlara tebliği; eksiklik tamamlanmadığı takdirde anılan avukata yapılan tebligatlar geçersiz olduğundan gerekçeli karar tebliğinin yöntemince davacı ve davalı asile yapılarak tebligatın sonuçları da hatırlatılıp, yasal sürenin geçmesi beklenmelidir.

Bu eserin hazırlanmasında büyük özveride bulunarak yardımlarını esirgemeyen, Sn. Alihan YENİPINAR'a, en içten duygularımla minnet ve şükranlarımı sunarım.

Eserin basımını üstlenen Aristo Yayınevi adına Av.Hakan TOKBAŞ’a, editörlüğünü üstlenen Av.Aydan DÜZGÜNKAYA’ya, sayfa düzenini yapan Seda TÜZÜNER’e ve tüm Aristo Yayınevi çalışanları ile emeği geçenlere çok teşekkür ederim.

Filiz BERBEROĞLU YENİPINAR
HAKİM