6362 sayılı SerPK m.92/1 hükmü, bu kanuna tabi ihraççıların, kanuna, sermaye piyasası mevzuatına, esas sözleşme ve fon iç tüzüğü hükümlerine veya işletme maksat ve mevzuuna aykırı görülen durum ve işlemleri sebebiyle sermayenin veya malvarlığının azalmasına veya kaybına yol açtığının Kurulca tespit edilmesi hâlinde hangi tedbirlerin alınabileceğini, bu kapsamda Kurula verilen yetkileri düzenlemektedir.

Maddede Kurula, diğer tedbirler yanında, çeşitli dava açma yetkileri ile işlemlerde sorumluluğu bulunanların imza yetkilerini kaldırma ve görevden alma yetkileri tanınmıştır. Mülga 2499 sayılı SerPK’nın (4487 sayılı Kanunla değişik) 46/1-c maddesinde de benzeri bir düzenleme vardı. Eskisine nazaran yeni düzenlemede ilk bakışta, Kurula verilen yetkilerin kapsamının genişletildiği, buna karşın tedbirlerin uygulama alanı bulacağı hallerin çerçevesinin ise daraltıldığı gözlenmektedir.

Madde düzenlemesi ile ilgili belli başlı meselelerden biri, düzenleme konusu tedbirlerin ihraççıların sadece sermayelerinin veya malvarlıklarının azaldığı/azaltıldığı hallere mi münhasır olduğu, yoksa sermayenin veya malvarlığının azalmasına yol açmayan, ancak hukuka aykırılık taşıyan işlemlerinde de maddedeki tedbirlerin uygulama alanı bulup bulmayacağı sorusudur. Esasen mülga Kanun zamanında tartışması başlayan bu sorunun, meri düzenlemede “sebebiyle” ifadesi kullanılarak cevaplandırıldığı, kanun koyucunun açık bir tercih ortaya koyduğu, meri düzenlemenin açık lafzı çerçevesinde yetkilerin kullanımının mal varlığının azaltıldığı hallerle sınırlı olduğu söylenebilir. Mülga Kanun zamanında hukuka aykırı işlemler ile malvarlığının azalmasına neden olan işlemler ayrı ayrı zikredilmiş, böylece malvarlığı azalmasının söz konusu olmadığı durumlar bakımından da Kurulun tedbir uygulama yetkisinin varlığı kabul edilmişti. Çalışmamızda kanun koyucunun yeni düzenlemedeki bu tercihinin yerindeliği değerlendirme konusu yapılacaktır. Bu konuda vardığımız sonuç, son tahlilde, getirilen bu sınırlamanın pay sahiplerinin aleyhine sonuç doğurduğudur. Buna karşın Kurulun dava yetkilerine süre sınırı getirilmesi işlem güvenliği bakımından olumlu bir değişikliktir.

Öte yandan, imza yetkilerinin kaldırılması ve görevden alma tedbirinin düzenlendiği (c) bendi, kanımızca kötü yazılmıştır. Bu bağlamda imza yetkisinin kaldırılmasına nihai olarak Kurulun mu yoksa mahkemenin mi karar vereceği belli olmadığı gibi, imza yetkisinin kaldırılmasından daha ağır bir tedbir olan görevden alma tedbirinde de aynı usulün mü yoksa farklı bir usulün mü söz konusu olduğu da belirsizdir. Çalışmamızda maddenin (c) bendinin düzenlenişi hakkındaki eleştirilerimizin yanında Kurulun anılan bendi uygulamada nasıl işlettiğine de değinilecektir.

Anahtar sözcükler: SerPK m.92/1, iptal davası, butlan davası, imza yetkisinin kaldırılması, sermayenin/malvarlığının azalması ya da kaybı