Kaynak İsvBK. (OR Art.715a) m.715a hükmünde, TK m.392’den farklı olarak toplantı dışı bilgi talebinde başkanın izni sadece münferit işler bakımından aranırken, işlerin gidişatı için aranmamaktadır. En önemli fark ise üyenin bilgi ve inceleme talebinin başkan tarafından reddi sonrası yönetim kurulunda da reddi halinde TK m.392/4’de mahkemeye müracaat hakkı ve imkânı tanınmışken, İsvBK. m.715a’da tanınmamış olmasıdır.

Günümüzde hala anonim şirket yönetim kurulu üyesinin bilgi alma ve inceleme hakkına ilişkin tartışmalı olan sorunlar mevcuttur. Görevi sona eren yönetim kurulu üyesinin bilgi alma ve inceleme hakkını kullanıp kullanamayacağı, özellikle bilgi alma davası açan yönetim kurulu üyesinin üyeliği bilgi alma davası sırasında sona ermişse davaya devam edilip edilemeyeceği bir sorun teşkil etmektedir. Bunun dışında şu sorunlar da akla gelmektedir: Komite ve komisyon üyeleri bilgi alma ve inceleme hakkını kullanabilirler mi? Defter ve dosyaları inceleyen üye kendisine kopya alabilir mi? Talepte bulunan ve istemi başkan tarafından reddedilen üye, bu talebin karara bağlanacağı yönetim kurulu toplantısına, müzakereye ve oylamaya katılabilir mi? Talebi reddedilen üye hangi süre içinde mahkemeye müracaat etmelidir? Bilgi alma davasının niteliği nedir? Bu davada ispat yükü kimdedir? Tüm bu sorular bilgi alma ve inceleme hakkına ilişkin sorunları ortaya koymakta ve tebliğimizin konusunu oluşturmaktadır.

Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının devamlılığı ve etkinliği bakımından şirket içi bilgi akışı ve raporlama önemli bir araç oluşturmaktadır. TK m.392/6 hükmünde de ifade edildiği gibi esas sözleşmeyle veya yönetim kurulu kararıyla bilgi alma hakkının genişletilmesi mümkündür. Bilgi alma hakkının İç Yönergede (TK m.367) düzenlenmesi ileride yaşanabilecek problemleri önleyebilir. Hakkı daha etkin kılabilir. Kurumsal yönetim gereği de, kimin kime hangi bilgileri ve raporları sunmakla yükümlü olduğu belirlenebilir. İsvBK m.716b/2’ye göre, her iç̧ yönergede şirket yönetiminin yönetim kuruluna rapor sunmasına ilişkin düzenlemeler bulunmak zorundadır. Diğer taraftan bilgi alma ve inceleme hakkının amacı dışında kullanılabilmesi ihtimaline karşı bu hakkın sınırlarının da iyi belirlenmesi gerekir. Tebliğimizde bu hususlar ele alınarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Anonim Şirket, Yönetim Kurulu, Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı, Bilgi Alma Davası, İç Yönerge.